Winterswijk vergroent winkelstraten in recordtempo

Ondernemers en bewoners werken samen met de gemeente Winterswijk hard aan groene, aantrekkelijke winkelstraten. In maart ging het derde project van start: de Misterstraat. Johan Schomaker (DNWS) was erbij om de meerwaarde van vergroening te belichten. De groenprojecten kunnen rekenen op veel draagvlak en enthousiasme. Ook de uitvoering gaat razendsnel. Benieuwd naar het succesrecept van Winterswijk? Wij delen de belangrijkste ingrediënten!

1. Inleven

De groenprojecten worden betaald vanuit budgetten voor de openbare ruimte en klimaatadaptatie. Toch is niet elke ondernemer daar meteen enthousiast over. In de communicatie wordt daarom aangesloten bij wat hen écht raakt: het mooier en aantrekkelijker maken van de winkelstraat voor het winkelend publiek. En dat werkt, want een fijne en groene omgeving trekt meer klanten aan – én houdt ze langer vast. Dat betekent uiteindelijk ook meer omzet voor de ondernemer. 

2. Deelprojecten

Door het winkelgebied te splitsen in meerdere deelprojecten, blijft het overzichtelijk en behapbaar. Lokale dynamiek heeft geen invloed op alle straten. Bovendien kunnen de eerste projecten als voorbeeld dienen en vertrouwen geven op inhoud en procesaanpak. 

3. Voorwerk

De gemeente en winkeliersvereniging brengen samen in beeld waar je op moet letten bij het ontwerp. Denk aan zichtbaarheid van winkelpuien en reclameborden, toegankelijkheid voor logistiek en hulpdiensten en vele aanwezige kabels en leidingen. Dit geldt als uitgangspunt. Verder zijn de mogelijke bouwstenen benoemd waar winkeliers en bewoners mee kunnen puzzelen. Denk aan bomen en plantvakken. Ook is er een speciaal stijlicoon voor Winterswijk ontworpen: de groenstaander. Deze vijf meter hoge constructie biedt ruimte voor klimplanten en zorgt voor een herkenbaar, groen accent in het straatbeeld.

4. Blanco kaart

De oproep is duidelijk: ‘zorg dat je erbij bent, denk aan de voorkant mee’. Bij elke startbijeenkomst en ontwerpsessie worden alle winkeliers en bewoners actief betrokken. Onder begeleiding  gaan ze zelf aan de slag met een ontwerp, met de bouwstenen letterlijk op tafel. Iedereen wordt uitgedaagd om verder te kijken dan het eigen belang en samen integrale keuzes te maken. De gemeente neemt alle schetsen zoveel mogelijk mee in een voorlopig ontwerp en bewaakt daarbij de samenhang. Daarop kan iedereen nog één keer reageren. Dankzij dit zorgvuldige voortraject kan het ontwerp rekenen op veel eigenaarschap en draagvlak.  Dat zorgt voor nauwelijks bezwaar achteraf. 

5. Meekoppelen 

Tijdens het ontwerpproces komen er vaak wensen naar voren zoals, het toevoegen of vervangen van laad- en losplekken, meer fietsparkeerplaatsen, betere verlichting, nieuw straatmeubilair of prullenbakken. Waar mogelijk worden deze direct meegenomen in het ontwerp. 

6. Korte lijntjes 

Een onafhankelijk omgevingsmanager verbindt, verzorgt het participatieproces en trekt samen met de winkeliersvereniging op. Elke ondernemer wordt persoonlijk bezocht en gedurende het hele project op de hoogte gehouden. Die 1-op-1 gesprekken kosten tijd, maar leveren veel inzicht op in behoeften, wat er speelt en hoe mensen erin staan. Omgekeerd weet ondernemers precies bij wie ze terechtkunnen met vragen of ideeën.

7. Lokale aannemers 

Door met lokale aannemers te werken, blijven ook in de uitvoering lijnen kort. Eventuele calamiteiten in het werk kunnen snel worden opgelost. Met de aannemer zijn er werkborden in het dialect ontwikkeld. Dit leidt tot veel hilariteit, herkenbaarheid, aandacht in de media en meer begrip voor de tijdelijke overlast gedurende de uitvoering. 

8. Geen vergunning 

Het beleid van Winterswijk is dat er geen vergunning nodig is als grijs (bestrating) wordt omgevormd naar groen (plantvakken, groenstaanders, bomen). Andersom wel. De vergroeningsprojecten kunnen dus snel worden aanbesteed en uitgevoerd. 

Kortom:

• leef je in;
• maak deelprojecten;
• doe het juiste voorwerk;
• start blanco;
• kijk waar je kunt ‘koppelen’;
• zorg voor korte lijntjes;
• werk met lokale aannemers;
• kijk naar vergunningen.

Meer informatie

Meer weten? Neem dan contact op met: 

• Thijs Ebbers – projectleider gemeente Winterswijk – 06-34527631 
• Peter ten Hagen – voorzitter ABH-City – 06-36432019 
• Richard Trenning – onafhankelijk omgevingsmanger – Trenning BV – 06-23465629