Centra als ‘Place to Experience’ 

Door John Bardoel van kennispartner Ginder

Stads- en dorpscentra ontwikkelen zich steeds meer van een ‘place to buy’ naar een ‘place to meet.’ Wil een centrum echt onderscheidend zijn, dan is meer nodig dan een plek waar alleen mensen samenkomen. Hoe kunnen we bezoekers een bijzondere en gedenkwaardige ervaring, een ‘experience’, bieden? 

De binnenstad van Maastricht is een voorbeeld van een centrum waar je een authentieke ervaring kunt opdoen. Het is een plek waar je je in het buitenland waant, terwijl je toch in Nederland bent. Het is een binnenstad waarin het culinaire en culturele aanbod wordt ingezet om bezoekers die ervaring te bieden. Of denk aan ’s Hertogenbosch. Een binnenstad met een rijke geschiedenis die zichtbaar wordt door de fraaie gebouwen. Ook biedt de binnenstad gezelligheid en culinaire ervaringen. ’s Hertogenbosch laat ook de kracht van lokale specialiteiten, zoals de beroemde Bossche bol, zien. In Heerlen krijgen street art en urban sports alle ruimte krijgen. Zo wordt de binnenstad een decor voor de verbinding tussen sport, cultuur, lifestyle en sociale interactie.

Ook op dorpsniveau zien we mooie voorbeelden. Drakedörp Beesel vanwege het ‘evenement’ Draaksteken dat al sinds 1736 door het dorp wordt georganiseerd. Bewoners en ondernemers zijn ware ambassadeurs. Bovendien is de draak letterlijk en figuurlijk overal terug te vinden.

Of denk aan Meijel waar het karakter van het Peeldorp na een herinrichting terug te vinden is in de bestrating en keuze van plantensoorten en de aanwezigheid van turfblokken. Het motto Peelgeluk wordt zo mooi naar voren gebracht, naast de evenementen die zij hiervoor organiseren.

Naast deze voorbeelden, zien we kijkend naar ook andere centra, een aantal punten die van belang zijn in de ontwikkeling naar een ‘place to experience’: 

• Zet in op beleven. In een levendig stadscentrum draait het niet alleen om winkelen, horeca en evenementen. Streef daarbij naar ’the comfort of the known and the excitement of the new,’ waarbij het vertrouwde en bekende een basis vormt en het nieuwe zorgt voor onderscheidend vermogen en extra aantrekkingskracht. Vrijetijdsactiviteiten zoals theater- en museumbezoek, discotheken, casino’s, bioscopen en rondleidingen zijn van belang. Maar denk ook aan street art, podiumkunsten, parken waar mensen urban sport beoefenen etc.  

• Zorg voor een gevarieerd aanbod. Verschillende mensen hebben verschillende behoeften als ze naar een centrum komen. Sommigen zoeken gezelligheid en sociale interactie, terwijl anderen gericht zijn op specifieke en individuele activiteiten. Deze diversiteit in bezoekmotieven vraagt een gevarieerd aanbod om aan ieders wensen te voldoen. Leefstijlen helpen om zicht te krijgen hoe mensen de identiteit van een plaats ervaren en waarderen. 

• Onderscheid je met cultuur Culturele voorzieningen spelen een cruciale rol in het kleur geven aan een stadscentrum en het aansluiten bij de eigenheid en identiteit van een gebied. Ze helpen centra  zich te onderscheiden van andere en bieden bezoekers een authentieke ervaring die de eigenheid van de stad weerspiegelt. 

• Creëer ervaringen. De hang naar authenticiteit binnen de samenleving is groot. Daarbij zien we dat mensen graag en vaker naar buiten gaan. We zoeken naar ‘echte’ en betekenisvolle ervaringen. Centrumbezoekers verlangen naar meer dan alleen oppervlakkige ervaringen. Inhoud (door een koppeling met de historie van het centrum bijvoorbeeld), plezier en betekenis aan de ervaring zijn van belang. Zo ontstaan betekenisvolle en boeiende ervaringen die je thuis of online niet kunt vinden.  

• Gebruik het eigen karakter als vertrekpunt Ieder centrum heeft zijn eigen karakter en identiteit. Hierop moet het aanbod van vrijetijdsactiviteiten en voorzieningen worden afgestemd. Bij iedere plek zijn bijzondere verhalen te vertellen. Veel valt dan te leren van de ontstaansgeschiedenis, de gebiedsbiografie.  

Het creëren van een ervaring of een ‘place to experience’ ontstaat uit het samenspel van verschillende elementen. Het omvat dus niet alleen de fysieke omgeving, zoals gebouwen en de manier waarop ze gevuld en gebruikt worden, maar ook de mensen, cultuur en geschiedenis die het karakter van een stad bepalen. En het toevoegen van nieuwe elementen, zoals een nieuw museum of muurschilderingen, kan de identiteit veranderen en verrijken.  

Mogen we jou vooruit helpen?

Ginder en DNWS willen met een groep van centrumprofessionals (ambtenaren, bestuurders, centrummanagers e.d.) centra vooruit helpen in de ontwikkeling naar ‘place to experience’. Heb je interesse om mee te doen? Stuur een mail naar j.bardoel@wijzijnginder.nl.